|
„Gliwickie Metamorfozy” |
Cmentarze mennonickie na Żuławach |
Andrzej
Bańkowski
Gliwice 2012 |
 |
www.gliwiczanie.pl |
 |
gliwickie_metamorfozy@op.pl |
|
- Cmentarze mennonickie na Żuławach
- Cmentarz mennonicki: Nowy Dwór Gdański
– Żelichowo
- Cmentarz mennonicki: Stawiec
- Cmentarz mennonicki: Niedźwiedziówka
- Cmentarz mennonicki: Różewo
| |
|
|
|
|
Mennonici to wywodzące się z Holandii wyznanie chrześcijańskie powstałe w XVI wieku jako odłam protestantyzmu. Prześladowania religijne szybko zmusiły mennonitów do opuszczenia rodzinnych stron. Dobre warunki znaleźli m.in. w bardzo tolerancyjnej wówczas Polsce osiedlając się na podmokłych terenach Żuław, gdyż z racji swego pochodzenia: wprawieni byli w uprawie ziem znajdujących się poniżej poziomu morza i narażonych na zalanie. Tu udzielono im szczególnych przywilejów w zamian za odbudowę zniszczonych przez powodzie wałów oraz osuszanie dalszych terenów.
|
|
| |
|
|
|
|
 |
|
| |
|
|
|
| |
Cechą sprzyjającą osadnictwu mennonitów była ich pracowitość wynikająca z wyznawanej religii i kultury. Znani byli też z dużej dbałości o swoje otoczenie oraz umiejętności technicznych niezbędnych do poskramiania przyrody i usprawniania sobie życia.
|
|
| |
|
|
|
|
 |
|
|
|
|
|
|
Mieszkając w Polsce mennonici zachowali odrębność religijną i kulturową. Żyli we wspólnotach wspierając się wzajemnie i kultywując tradycje. Wprowadzili na tych ziemiach własny styl w budownictwie przeniesiony z ziemi holenderskiej.
|
|
|
|
|
|
|
 |
|
| |
|
|
|
| |
Pod koniec II wojny światowej wraz z wycofującymi się wojskami niemieckimi wyjechało wielu mennonitów. Ostatecznie kres ich obecności na Żuławach położyła nowa władza w 1945 r., która niechętna była odmiennościom narodowym. Mennonici zostali wysiedleni podobnie jak Niemcy, a w ich miejsce sprowadzono nowych mieszkańców ze wschodnich terenów dawnej Polski.
|
|
| |
|
|
|
| |
Obecnie najbardziej widoczne ślady obecności mennonitów na Żuławach to architektura mieszkalna, budowle hydrotechniczne i cmentarze.
|
|
| |
|
|
|
|