Marek Klimurczyk

Cmentarze żydowskie w Cieszynie

 

 

    

Cmentarz Stary

Cmentarz Nowy

Czeski Cieszyn

 

 

       
      Jest to najstarsza nekropolia żydowska na Śląsku a także na terenie obecnego województwa śląskiego. Jej założenie w 1647 roku ma ścisły związek z osadnictwem żydowskim w Cieszynie. Żydzi notowani byli w tym mieście sporadycznie aż do 1631 roku kiedy to na stałe zamieszkała tu rodzina Jakuba Singera, poborcy myta, przybyłego tu z Ivančic na Morawach. Od ostatniej władczyni cieszyńskiej z piastowskim rodowodem, księżnej Elżbiety Lukrecji, otrzymała rodzina Singerów przywileje zajmowania się handlem, posiadania domu w mieście oraz swobodę wyznawania religii mojżeszowej. Na tej właśnie podstawie Singerowie zakupili w 1647 roku grunt na tzw. "Winogradach" nieopodal wyrobiska kamieniołomu. Początkowo kirkut był prywatną własnością rodziny Singerów i dopiero od 1715 roku zaczęto chować tu innych Żydów, a w marcu 1785 roku stał się cmentarzem publicznym. Teren cmentarza systematycznie powiększano. M. in. w 1802 oraz w 1836 kiedy to dokupiono teren nieczynnego wyrobiska kamieniołomu dzięki czemu kirkut posiada dziś tak oryginalny, amfiteatralny kształt. Od 1866 roku należał do powstałej wcześniej Gminy Żydowskiej w Cieszynie. W II połowie XIX wieku otoczono cmentarz murem i wzniesiono dom przedpogrzebowy, który dotrwał do naszych czasów, choć w fatalnym stanie.
   Cmentarz był użytkowany do 1907 roku, choć jeszcze w okresie międzywojennym odbywały się tutaj pojedyncze pochówki, ostatni w 1928 roku. Wiosną 1945 roku hitlerowcy zamordowali tu 81 zakładników, głównie Polaków i Czechów. Po ekshumacji ich ciała umieszczono w zbiorowej mogile na terenie Cmentarza Komunalnego. W 1986 r. cmentarz został wpisany do rejestru zabytków. Obecnie kirkut znajduje się pod opieka Gminy Wyznaniowej Żydowskiej w Bielsku Białej.
 
       
   
       
   
       
   
       
   
       
   
       
   
       
   
       
   
       
   
       
   
       
   
       
   
       
   
       
   
       
   
       
   
       
   
       
   
       
   
       
   
       
 
imponujący pień bluszczu - niestety, nosi on wyraźne ślady po uderzeniu siekierą!!!!
 
       
   
       
   
       
   
       
   
       
   
       
 

napis na tabliczce przetłumaczył Sławek Pastuszka : leży tu rabin Josef Chanet.

 

 
       
   
       
   
       
   
       
   
       
 

Łysa Góra (Lysá hora) - najwyższy szczyt Śląska Cieszyńskiego


 
       
   
       
   
       
   
       
   
       
   
       
   
       
 

jeden z najważniejszych obiektów - nagrobek Dawida Bergsona (1834-1885), kupca urodzonego w Warszawie

zmarłego w Cieszynie w czasie podróży - jest to JEDYNY nagrobek z inskrypcją w języku polskim.