„Poznaj dzielnice Gliwic”

Lato z Metamorfozami 2010

NIEDZIELA – 22 sierpnia

 

Sośnica

 

   Punkt kontrolny znajdować się będzie przy szkole podstawowej nr 21 - dyżur trwa od 10,00 do 14.00.

 

O godzinie 11.30 uczestnicy wyruszą w trasę po Sośnicy - przewodnikiem będzie p. Jan Woźniak

 

  Grupa piesza zbiera się o godzinie 9.00 obok Cmentarza Hutniczego - do Sośnicy poprowadzi ich przewodnik PTTK

 

   Wyjazd grupy rowerowej jak zwykle o godz. 9.00 z rynku i jak zwykle pod przewodnictwem Turystycznego Klubu Kolarskiego PTTK im. płk Wł. Huzy.   

   Założycielem Sośnicy był biskup wrocławski Tomasz, któremu zezwolenie na kolonizację tych ziem dał książę Władysław Opolczyk w 1260 roku. Nazwa tej miejscowości, która zapewne wzięła się od sosen okolicznych lasów, pojawiła się w dokumentach kurii wrocławskiej już na początku XIV wieku. Sośnica powstała mniej więcej w tym samym czasie co Gliwice i Zabrze, z którym od początku, przez całe stulecia, była silnie związana.

   Sośnica posiadała dwa chmielniki, z których plony sprzedawała zarówno dla browaru w Gliwicach, jak i w Zabrzu. Ponadto handlowano bydłem, rybami i drewnem. Ogromne przemiany w tej dotychczas spokojnej, niemal idyllicznej miejscowości dokonały się od II połowy XIX wieku, a następnie w latach 20-tych XX wieku, w związku z uprzemysłowieniem. Względy gospodarcze zadecydowały o przyłączeniu Sośnicy do Gliwic w 1927 roku.

   Od początku istnienia osady, Sośnica należała do parafii św. Andrzeja w Zabrzu. W 1910 roku doszło do kolejnego podziału parafii św. Andrzeja, a  gmina Sośnica została podniesiona do rangi samodzielnej parafii. W 1911 roku, dla samodzielnej już parafii św. Marii, zbudowany został tymczasowy kościół (Notkirche). Już od czasu poświęcenia zbierano pieniądze na budowę nowego kościoła, w rozpoczęciu robót  przeszkodziła najpierw wojna, a potem pieniądze przepadły w wyniku inflacji. Ostatecznie konsekracja nowego kościoła odbyła się 6.10.1929 roku. Ze starego kościoła wzięto dzwon.

   W XIX wieku w okolicy obecnej ulicy Odrowążów znajdował się spory cmentarz na którym pochowano zmarłych na cholerę. W miejscu tym, do dziś stoi krzyż. W okolicy parafii stał duży pomnik ku czci żołnierzy, którzy polegli w I wojnie światowej.

 

 

Ligota Zabrska

 

   Leżąca na obrzeżu miasta, wyjątkowo skromna przez wieki Ligota związana była z Sośnicą, a więc także z Gliwicami i jest niemal równie stara jak samo miasto. Nazwa ta oznaczała w języku polskim "lgota" - okresowo zwolnione od podatków osiedle, przy zakładaniu wsi wzięto pod uwagę to że gleby były tu wyjątkowo słabe.

   Od powstania gliwickiej huty - 1794 zatrudniali się tam także chłopi z Ligoty. Następnie pracowali przy budowie kanału Kłodnickiego oraz przy budowie kolei, a po powstaniu na początku XX wieku kopalń w Gliwicach i Sośnicy – głównie tam znaleźli zatrudnienie. Jedynym wielkim zakładem przemysłowym w samej Ligocie była cegielnia, w swoim czasie uznana była nawet za jedną z nowocześniejszych na Górnym Śląsku.

   Początkowo ludność wsi należała do parafii Wszystkich Świętych w Gliwicach. Utworzone w 1908 roku Katolickie Towarzystwo Robotnicze rozpoczęło starania  o budowę kościoła  w Ligocie. Starania związane z budową kościoła przerwała wojna światowa, następnie cały fundusz przepadł w czasie inflacji. Jednak dzięki upartym działaniom 21 września 1925 roku zakończono budowę. Wiele potrzebnych materiałów dostarczyła kopalnia w Sośnicy oraz miejscowa cegielnia. Kościół p.w. św. Józefa poświęcono 11 listopada 1925 roku.

   Należy tu wspomnieć, że niemal od początku XIX wieku spora część obecnie zabudowanego obszaru Ligoty była placem ćwiczebnym gliwickiego garnizonu, aż dopiero pod koniec wieku hr. Welczek przekazał dla wojska nowy i większy poligon pod łabędzkim lasem.

   Jedną z najstarszych instytucji Ligoty jest szkoła. Pierwsze wiadomości o niej pochodzą z 1801 roku. W 1928 roku rozpoczęto budowę nowej szkoły podstawowej, którą oddano do użytku w 1930 roku, zaś stary budynek przekształcono na cele gospodarcze.