Zebraliśmy się o godzinie 8 na placu Piastów. Ponieważ grupa była zdyscyplinowana wyjazd był niezwykle punktualny. Do Pszczyny jechaliśmy bocznymi drogami dzięki czemu mieliśmy dwie atrakcje – piękne widoki i autobus podskakujący na wzniesieniach terenu. Podczas przejazdu uczestnicy słuchali o dziejach ewangelików gliwickich i postaci Pastora Jacoba, naszego tegorocznego bohatera.

   (Dla chętnych dowiedzenia się czegoś więcej o celach naszej wycieczki – zbiór dodatkowych linków w pozycji "Materiały źródłowe" na końcu reportażu) 

Stajnie Książęce  

Spod szkoły przejechaliśmy w pobliże Stajni Książęcych – stosunkowo niedawno (25 października 2013) oddanej dla zwiedzających części Muzeum Zamkowego w Pszczynie. Najstarsze informacje o stajniach znajdujących się w pobliżu pszczyńskiego Zamku pochodzą z 1629 roku. Zwiedzany przez nas zespół budynków jest jednak znacznie nowszy. Wybudowano go w drugiej połowie XIX wieku, za panowania książąt Hochbergów. Projekt zawdzięczamy architektowi Olivierowi Paveltowi. Powozownia wybudowano w 1864 roku, stajnie i siodlarnia 1866–1867, a ujeżdżalnię zaczęto budować od 1869. Zespół budynków obejmuje również murowane garaże dla dziewięciu książęcych samochodów wybudowane w latach 1904–1910.

   Osobiście mieliśmy przyjemność zwiedzić halę główną budynku stajni gdzie mieściła się wystawa stała „Na łów, na łów, towarzyszu mój!” zawierająca eksponaty dotyczące lasów pszczyńskich, żyjących w nich zwierzynie (na kartach historycznych książek), polowaniom oraz personelowi łowieckiemu. Zaprezentowana była również broń myśliwską, trofea, archiwalne fotografie i dokumenty pochodzące ze zbiorów Muzeum Zamkowego w Pszczynie związane z łowiectwem. Mogliśmy też obejrzeć zabytkowe pojazdów konne ze zbiorów Muzeum – Zamku w Łańcucie oraz bardzo interesujący nie tylko panów zabytkowy motocykl.

   Obok wystawy stałej znajdowała się wystawa czasowa „W purpurze i złocie. Karety paradne króla Jana III Sobieskiego" na której pokazano zachowane w zbiorach Muzeum Pałacu Króla Jana III w Wilanowie fragmenty karety triumfalnej Jana III oraz dwóch karet paradnych Jana III i Marii Kazimiery. Fragmenty karet umieszczono w ich pierwotnych miejscach na specjalnie przygotowanych stelażach w formie pudeł karet  XVII-wiecznych pojazdów typu francuskiego (sama część „pasażerska” bez „podwozia”). Wystawę uzupełniają eksponaty ze zbiorów Zamku Królewskiego  na Wawelu oraz z kolekcji Muzeum Zamkowego w Pszczynie przedstawiające stroje z epoki oraz „wyposażenie podróżne” łącznie z podróżną ubikacją.

   Elementem budynku Stajni był również dawny młyn w którym urządzono galerię prezentującą w czasie naszego zwiedzania wystawę prac plastycznych „Domowina Europa. Roman Nyga. Malarstwo – Projekty" malarza z Bierunia Starego.

Muzeum Prasy Śląskiej

   Muzeum znajduje się niedaleko od rynku w zabytkowej kamieniczce z przełomu XVIII/XIX wieku. W muzeum znajdują się zarówno zabytki drukarstwa od strony techniki drukarskiej prasy i maszyny drukarskie czy specjalny olbrzymi aparat fotograficzny do robienia kopii obrazów jak i efekty ich działań od pierwszych drukowanych książek przez prasę śląską polsko i niemieckojęzyczną z XIX i początków XX wieku do wydawnictw z epoki okupacji, PRLu i działalności podziemnej Solidarności. Tu również warto wspomnieć prezentowane na wystawie efekty prac wydawniczych Karola Miarki ojca oraz jego syna tego samego imienia. Oprowadzający nas po wystawie pan Aleksander Spyra kustosz muzeum to człowiek naprawdę zaangażowany w to co robi i głęboko przeżywający możliwość przekazywania swojej wiedzy oraz pokazywania zawartych w muzeum zabytków.

Kościół ewangelicki (ewangelicko-augsburski/ luterański) w Pszczynie

   W kościele przywitał nas proboszcz parafii ks. Mirosław Czyż. Przedstawił pokrótce wpierw historię protestantyzmu zaczynając od Marcina Lutra, przez historię protestantyzmu na ziemi pszczyńskiej aż do historii samego budynku kościoła. Ta ostatnia bardzo była związana zarówno z historią polityczną regionu wynikającą z zasady cuius regio, eius religio – czyja władza, tego religia jak i kolejnymi pożarami niszczącymi kościół. Wspomniał również o odwiedzinach w parafii potomków rodu książęcego związanych z wyznaniem protestanckim. Kolejną częścią spotkania było przedstawienie różnic pomiędzy kościołem ewangelickim, a katolickim.

   Budynek kościoła w obecnej postaci jest efektem odbudowy po pożarze z 1905 zakończonej w 1907 roku kierowanej przez  architekta Scheinnerta (którego dziełem jest też przebudową zamku Książ). Budynek został odbudowany w stylu neobaroku. Fasadę od strony Rynku flankują dwa narożne ryzality, przykryte miedzianymi hełmami. Całość kryta mansardowym dachem. Po północno-zachodniej stronie wznosi się wieża, kryta okazałym, również miedzianym hełmem. Wnętrze kościoła obiegają charakterystyczne dla ewangelickich świątyń drewniane empory. W ołtarzu obraz Wniebowstąpienie Pana Jezusa – dar księżnej Augustyny Anhalt-Köthen, a ponad ołtarzem niewielki chór muzyczny z organami. Na balustradzie loży książęcej widnieje herb książęcego rodu Hochberg.

Ogrody Daisy

   W międzyczasie mieliśmy możliwość podziwiania dorocznie odbywającej się na rynku w Pszczynie imprezy Ogrody Daisy nazwanej tak na pamiątkę angielskiej arystokratki Marii Teresy Oliwii Cornwallis-West, zwanej Księżną Daisy, pani na zamku Książ w Wałbrzychu oraz Zamku w Pszczynie, na Górnym Śląsku, filantropki, pacyfistki, autorki poczytnych pamiętników, osoby bardzo zasłużonej dla Pszczyny. Impreza ta obejmuje pokazy kunsztu ogrodniczego i szkółkarskiego z południa Polski w postaci kompozycji roślin ogrodowych i kwiatów.

Park pszczyński

   Z kościoła ewangelickiego na cmentarz ewangelicki przeszliśmy spacerkiem przez zabytkowy Park Pszczyński liczący 156 ha powierzchni, a właściwie przez jego jedną z 3 części czyli Park Zamkowy. Park Zamkowy rozpościera się na obszarze ok. 48 ha. Powstał zapewne w 2. połowie XVIII wieku, choć już w XVI w. był na jego miejscu niewielki ogród warzywny po zachodniej stronie zamku oraz zwierzyniec w północno-zachodniej części obecnego parku. Obecna postać Parku to efekt jego przekształcenia w park krajobrazowy, tzw. angielski w połowie XIX w.

Cmentarz ewangelicki w Pszczynie

   Cmentarz został założony w 1843 roku. Znajduje się on zbiegu ulic Gen. Hallera i Katowickiej, w rejonie kilku pozostałych cmentarzy pszczyńskich: cmentarza katolickiego Wszystkich Świętych, cmentarza katolickiego Św. Jadwigi Śląskiej, oraz cmentarza żołnierzy Armii Czerwonej. Między innymi można tu znaleźć nieliczne żeliwne krzyże odlewane w Hucie Gliwickiej, a dodatkową "atrakcją" obecnej pory roku była możliwość podziwiania przepięknie kwitnących rododendronów.