Gliwickie Metamorfozy"  Stowarzyszenie na Rzecz Dziedzictwa Kulturowego Gliwic
 

Noc Muzeów w Cieszynie

 

27 maja 2011

 
   www.gliwiczanie.pl

  6. Biblioteka Miejska w Cieszynie

 

  7. Teatr im. A.Mickiewicza 

 

  8. Książnica Cieszyńska 

 

  9. Archiwum Państwowe w Katowicach Oddział w Cieszynie

...
...

  6. Biblioteka Miejska w Cieszynie - prezentacje w witrynie

  7. Teatr im. A.Mickiewicza 

  8. Książnica Cieszyńska 

  9. Archiwum Państwowe w Katowicach Oddział w Cieszynie - dawne pieczęcie

   Najstarszym i najcenniejszym księgozbiorem wchodzącym w skład Książnicy Cieszyńskiej jest biblioteka księdza Leopolda Jana Szersznika (1747-1814), rodowitego cieszynianina, który po odbyciu studiów w Czechach, gdzie postawił pierwsze kroki również na polu pracy naukowej, powrócił w 1775 r. do Cieszyna i tu rozpoczął wszechstronną działalność jako pedagog, uczony, kolekcjoner i działacz komunalny. Oddał on do użytku publicznego własną bibliotekę, której tworzenie zapoczątkował jeszcze podczas studiów w Czechach, a rozbudował w Cieszynie, włączając do niej m.in. zbiory swojego ojca i dziadka. 
   Biblioteka Leopolda J. Szersznika, otwarta w 1802 r. i obdarzona przywilejem używania tytułu "cesarsko - królewskiej", stała się pierwszą publiczną placówką tego typu na terenie ówczesnego Śląska Austriackiego i jedną z pierwszych na obszarze obecnych ziem polskich. Dzięki zapobiegliwości założyciela, który opierając się niemal wyłącznie na własnych środkach finansowych zapewnił jej odpowiednią siedzibę, wyposażenie, a przede wszystkim zabezpieczył dalszy byt poprzez założenie fundacji, przetrwała ona do dzisiaj. 
   Obecnie biblioteka liczy w sumie ok. 15 000 woluminów dzieł drukowanych (w tym ponad 11 000 starodruków), 39 inkunabułów i 1000 jednostek ewidencyjnych rękopisów. Większość druków pochodzi z wieku XVIII, ale sporo jest także książek XVII i XVI-wiecznych. Wśród rękopiśmiennych kodeksów znajdują się m.in.: pochodzące z XIII w. Libri Decretorum; tzw. Prorocy Cieszyńscy - husyckie tłumaczenie Ksiąg Prorockich i Nowego Testamentu z lat 1419-1439 (jeden z ważniejszych zabytków języka staroczeskiego); XV-wieczny, miniaturowy modlitewnik na pergaminie, ozdobiony pięcioma wysokiej klasy iluminacjami, który według tradycji należeć miał do ostatniej piastowskiej księżnej Cieszyna, Elżbiety Lukrecji; Graduał Maryjny z przełomu XV i XVI w., zawierający m.in. zapis nutowy Bogurodzicy, czy pochodzące z XV-XVI w. De Architectura libri decem Witruwiusza. 
   O wartości księgozbioru L. J. Szersznika decydują nie tylko poszczególne dzieła. Nie mniej istotne znaczenie ma fakt, że kolekcja ta stanowi klasyczny, a rzadki już obecnie przykład biblioteki osiemnastowiecznej, uporządkowanej według dawnego układu działowego i posiadającej oryginalny wystrój wewnętrzny, na który składa się kilkadziesiąt okazałych, wykonanych w stylu klasycystycznym dębowych regałów.

   

 

 

Zdjęcia i opracowanie: Małgorzata Malanowicz

 

Cieszyn 2011