Gliwickie Metamorfozy

Muzeum Górnośląski Park Etnograficzny

Małgorzata Malanowicz
Zdjęcia: I. Citkowska, K. Majnusz, M. Malanowicz

IX 2014
www.gliwiczanie.pl gliwickie_metamorfozy@op.pl  

 

 

       

   Październikową eskapadę „Metamorfoz” szefowa działu wycieczek wewnętrznych, czyli Iwona, zaplanowała do skansenu w Chorzowie, a mówiąc oficjalnie do Muzeum „Górnośląski Park Etnograficzny w Chorzowie” (ta nazwa obowiązuje równo od czterech lat). Niestety jako eskapada wyjazd nie doszedł do skutku, do dziś nie wiadomo dlaczego, bo nikt z zaproszonych nie był uprzejmy odpisać, pojechali tylko sami organizatorzy, a co widzieli w skrócie pokażą. Lepsze warunki na jesienny spacer trudno było sobie wymarzyć.

 

   Pierwotnie skansen powstać miał na terenie Parku Kościuszki. Jego zaczątkiem były przeniesiony w 1938 roku z Syryni kościół drewniany (1510) oraz spichlerz dworski z Gołkowic (1688). Inicjatorem budowy był dr Tadeusz Dobrowolski, ówczesny wojewódzki konserwator zabytków, dyrektor Muzeum Śląskiego w Katowicach oraz zasłużony teoretyk i praktyk w dziedzinie nowoczesnego muzealnictwa polskiego.

 

   Do tej idei powrócono w 1952 roku, kiedy to na Walnym Zjeździe Polskiego Towarzystwa Ludoznawczego w Katowicach zgłoszono wniosek o utworzenie skansenu na terenie Wojewódzkiego Parku Kultury i Wypoczynku w Chorzowie. W kolejnych latach zewidencjonowano na terenie ówczesnego województwa katowickiego 850 obiektów drewnianych, z których wytypowano te nadające się do przeniesienia i rekonstrukcji.

 

   W t964 roku na teren Parku trafiły pierwsze obiekty: wiatrak z Grzawy (1813.) i spichlerz plebański z Warszowic (poł. XVIII w.), po czym prace na kilka lat przerwano. W latach 1969–1975 ukształtowano teren, posadzono drzewa, zbudowano trzy stawy oraz ciek wodny niezbędny do uruchomienia młyna i folusza; wybudowano infrastrukturę techniczną.

 

   Uroczyste otwarcie skansenu miało miejsce 5 maja 1975 roku. Skansen liczył wówczas 33 obiekty. W 2002 roku skansen chorzowski umieszczono na Szlaku Architektury Drewnianej Województwa Śląskiego. Obecnie liczy 102 zabytkowe obiekty, wliczając w to obiekty małej architektury i nie jest koniec :)

 

   Zapraszamy na spacer.

   

  Na wystawie czasowej „jednego obiektu” prezentowane były gliniane fajki, obecnie w skansenie odtwarzana jest wytwórnia takich fajek

 

Chałupa sołtysa Katowic

W soboty muzeum zaprasza na pokazy dawnych prac wykonywanych na wsi.

A na koniec dedykacja dla naszej niestrudzonej koleżanki Basi J

 

 

Materiały źródłowe:

http://muzeumgpe-chorzow.pl/historia-muzeum