„Gliwickie Metamorfozy” |
Wielka
Eskapada
„Metamorfoz”
Pałac w Rożnicy |
Małgorzata
Malanowicz
V.2011 |
|
www.gliwiczanie.pl |
|
gliwickie_metamorfozy@op.pl |
|
|
|
|
|
|
Pierwsze wzmianki historyczne o tej miejscowości pochodzą z wieku XIV,
kiedy Rożnica była własnością syna wojewody sandomierskiego Mściwoja.
W następnych latach majątek często zmieniał właścicieli, ostatnim z
nich był Antoni Badeni. Na cmentarzu kościelnym w Sędziszowie zachowały
się nagrobki jego i jego żony Petroneli z Kiełczewskich. To właśnie
Badeni wybudował w 1900 roku pałac wzorowany na renesansowych weneckich
willach. Wg zachowanej archiwalnej notatki pałac był „... piętrowy,
z dachem łamanym w styl francuski, kryty gontem, z kaplicą, salą balową,
z trzema tarasami. Na dole piękny hol sześcioboczny, z każdej ściany
drzwi do jadalni, salonów, gabinetu i kancelarii. Piękne stiuki,
kosztowne tapety, marmurowe kominki i posadzki z różnokolorowego
drewna”. |
|
|
|
|
|
|
Pałac otoczony jest starym parkiem, który jest wpisany w rejestr zabytków.
Rosło tam dużo pięknych okazów drzew, ale podczas II wojny światowej część
z nich zostało wyciętych przez Niemców. |
|
|
|
|
|
|
Majątek został rozparcelowany już podczas I wojny światowej. W latach międzywojennych
mieściła się w pałacu dwuletnia szkoła rolnicza, a praktykę młodzież
odbywała w tzw. resztówce, pozostałej po parcelacji dóbr ziemskich. Rożnica
w tym czasie stała się ośrodkiem postępu i kultury rolniczej.
|
|
|
|
|
|
|
W okresie powojennym w pałacu umieszczono ponownie szkołę rolniczą z
internatem, a w 1953 r. za sprawą wybitnego pedagoga i działacza
kulturalno-oświatowego Waldemara Babinicza, przybyłego z pobliskich Pawłowic,
powstało liceum kulturalno-oświatowe. W kwietniu 1958 r. nastąpiło
oficjalne reaktywowanie Uniwersytetu Ludowego w Rożnicy. Częstymi gośćmi
byli znakomici literaci, artyści i naukowcy. Pałac rożnicki gościł w
swoich progach m.in. Juliana Przybosia, Władysława Broniewskiego, Stanisława
Wygodzkiego, Igora Newerlego, Ernesta Brylla i wielu innych.
Waldemar
Babinicz wraz z rodziną opuścił Rożnicę w 1968 r., a właściwie został
z tej placówki usunięty. Przygotowywał bowiem wszechstronnie wykształconych
ludzi kultury, a miał wychowywać tylko działaczy młodzieżowych.
|
|
|
|
|
|
|
W latach 70-tych w pałacu
zorganizowano koszary wojskowe dla żołnierzy, uczestniczących w ostatniej
wielkiej budowie PRL-u Linii Hutniczo-Siarkowej „LHS”. W 1985 r.
obiekt przekazano gminie, która w 2000 r. gmina sprzedała prywatnemu
nabywcy, z wyjątkiem oficyn, w którym mieściła się szkoła. Nowy właściciel
nie rozpoczął nawet prac porządkowych i w 2008 roku, po przeniesieniu szkoły,
obiekt znalazł nowego właściciela nieco lepiej rokującego.... chyba.
Miejmy nadzieję.
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Materiały
źródłowe:
wikipedia
|
|