|
27 marca 1567 r. kasztelan żarnowski
Jan Sienieński otrzymał od króla kontrakt lokacyjny, a założone
miasteczko nazwał na cześć swojej małżonki
Jadwigi Gnoińskiej,
która pieczętowała się Warmią czyli Rakiem
–
właśnie Rakowem. Dla powstającego na „surowym
korzeniu” Rakowa, Jan Sienieński
sprecyzował prawa i obowiązki mieszczan oraz
nadał im liczne przywileje i pozwolił na
swobodę religijną. „Oznajmuję (...), iż
żadnemu z przyrzeczonych rakowian w wierze, w
której są różni od siebie, panować nie chcę
(...), ale owszem każdego z nich (...) i
potomki (...) w pokoju zaniechać obiecuję”
– napisał w akcie elekcyjnym miasteczka i dał
mieszkańcom 20 lat zwolnienia od świadczeń i
podatków.
Raków w
krótkim czasie stał się centrum życia braci polskich
zwanych arianami mieszkających w Polsce.
Miasto rozwijało się szybko i w latach 30. XVII wieku liczyło
już 15 tys. mieszkańców. Powstał w tym czasie przemysł
tkacki, papierniczy, garncarski i browarniczy. Wybudowano także
okazały ratusz i most na Czarnej. W latach
1602–1638
istniała w Rakowie szkoła ariańska o międzynarodowej sławie,
gdzie nauczanie prowadzono w oparciu o własne podręczniki,
autorstwa wykładających w szkole profesorów.
W wyniku
nasilającej się kontrreformacji, 19 kwietnia 1638 roku sąd królewski
zakazał dalszej działalności rakowskiego zboru, w tym także
drukarni i szkoły oraz skazał na banicję nauczycieli. Po
wygnaniu arian z Polski miasto podupadło i opustoszało.
W 1869 roku, jak wiele innych polskich
miast, utraciło prawa miejskie.
|
|