| |
|
|
|
|
Niedawno zniknął z
powierzchni miasta kolejny ciekawy historyczny obiekt. Chodzi o zabudowania dawnego
młyna który znajdował się tuż obok dzisiejszej ulicy Portowej.
|
|
| |
|
|
|
|
 |
|
| |
|
|
|
|
Oto jego dzieje.
Można się
spierać, czy
nazwa młyna pochodzi od nazwiska właściciela (Heintze), czy od jego imienia (Heinz
= Henryk, Heniek). W każdym razie nazwa drogi, później ulicy, niewątpliwie
pochodzi od nazwy młyna, do którego prowadziła. A obie wersje pisowni (Heinz-
i Heintze-) spotykamy na starych planach.
|
|
|
|
|
|
|
Młyn Heinzego zbudowany
został na prawym brzegu starego koryta Kłodnicy. Jego urządzenia mechaniczne
napędzane były pierwotnie kołami wodnymi. |
|
|
|
|
|
|
 |
|
|
|
|
|
|
Umiejscowienie młyna
Heinzego nad brzegiem Kłodnicy doskonale widoczne jest na prezentowanej niżej
mapie. |
|
|
|
|
|
|
 |
|
|
|
|
|
|
Widać na niej, wykorzystane
rozlewisko rzeki na dwie odnogi, nad jedną jest młyn a druga stanowiąca
„obejście”, służy do regulacji ilości wody w pierwszej odnodze
napędzającej koła wodne. |
|
|
|
|
|
|
 |
|
|
|
|
|
|
Co dzisiaj można jeszcze
odszukać w terenie ze starej drogi do młyna? Heinzemuehlstrasse
była przed wojną odcinkiem ulicy, który dziś nosi nazwę św. Urbana.
Dzisiejsza ulica św. Urbana
(której nazwę dała wyburzona kapliczka, znajdująca się pierwotnie na jej
początku, po lewej stronie), to krótki odcinek między ulicami Przemysłową i
Przy Tamie (przed wojną: Industrie- i Dammstrasse). Za ulicą Przy Tamie, na
zachód, ulica św. Urbana staje się praktycznie wjazdem na teren przemysłowy.
Niegdyś prowadziła dalej,
do dawnej śluzy XVII i dalej wzdłuż kanału do mostka, którym przekraczała
stary kanał i później już wzdłuż kanału, po jego drugiej stronie. wiodła
do samego młyna.
Z początkiem XX wieku
dokonano regulacji biegu Kłodnicy w rejonie Gliwic.
|
|
|
|
|
|
|
 |
|
|
|
|
|
|
W rejonie młyna koryto
rzeki zostało przesunięte około 200 metrów na zachód. Przesunięcie to
spowodowały gigantyczne prace ziemne, jakie miały miejsce przy budowie Kanału
Gliwickiego, portu i zbiornika w Dzierżnie. Urządzenia młyna otrzymały wtedy
napęd elektryczny.
Wzdłuż nowego koryta Kłodnicy,
jej prawym brzegiem wytyczono ulicę Portową.
|
|
|
|
|
|
|
 |
|
|
|
|
|
|
Po II wojnie światowej młyn
został przejęty przez Śląskie Zakłady Zbożowo-Młynarskie i pracował do
lat 90-tych XX wieku. |
|
|
|
|
|
|
 |
|
|
|
|
|
|
Dziś, mniej więcej w połowie
odcinka między dawną śluzą a mostkiem, przebiega tzw. "autostrada"
czyli droga E 40. Kanał został zasypany, lecz jego przebieg jest miejscami
jeszcze dziś czytelny w terenie. Droga dochodziła do młyna od południowego-wschodu.
Jeszcze dziś jest tam odcinek drogi gruntowej, obsadzonej drzewami, jednak bez
dostępu do terenu dawnego młyna. |
|
|
|
|
|
|
Ulica Urbana zupełnie już
skrócona, w niczym nie przypomina swej dawnej funkcji. |
|
|
|
|
|
|
 |
|
|
|
|
|
|
Z zewnątrz zabudowania młyna
niczym szczególnym się nie wyróżniały |
|
|
|
|
|
|
 |
 |
|
|
|
|
|
|
Za to widok poszczególnych
pięter na pewno przyprawiał o zawrót głowy |
|
|
|
|
|
|
 |
 |
|
|
|
|
|
|
 |
 |
|
|
|
|
|
|
 |
 |
|
|
|
|
|
|
 |
|
|
|
|
|
|
Tędy wsypywano
ziarno do zmielenia |
 |
|
|
|
|
|
|
Zastanawiające były szyby
w oknach, zamalowane w całym budynku na niebiesko |
|
|
|
|
|
|
 |
|
|
|
|
|
|
Wędrówkę po młynie kończymy
jak zwykle – na widoku dachu |
|
|
|
|
|
|
 |
|
|
|
|
|
|
Elewacja młyna już od
dawna nie była remontowana |
 |
|
|
|
|
|
