| |
|
|
|
|
Jedynie pijaczkowie chwalą sobie to miejsce jako latrynę i śmietnik, który można bez powodzenia dziennie sprzątać.
|
|
| |
|
|
|
|
 |
|
|
|
|
|
|
 |
 |
|
|
|
|
|
|
 |
 |
|
|
|
|
|
|
Przy samym schronie kwitnie ogród parafialny Kościoła św. Piotra i Pawła.
|
|
|
|
|
|
|
 |
|
|
|
|
|
|
A wewnątrz – uroczy zakątek do pobożnych rozmyślań.
|
|
|
|
|
|
|
 |
|
|
|
|
|
|
 |
|
|
|
|
|
|
Tuż przy ulicy ustawiono w latach 70. nowoczesny wtedy kiosk Ruch-u. On również przetrwał do dzisiaj i funkcjonuje w niezmienionej postaci od kilkudziesięciu lat.
|
|
|
|
|
|
|
 |
|
|
|
|
|
|
 |
 |
|
|
|
|
|
|
 |
|
|
|
|
|
|
W roku 1999 odcinek ulicy Dworcowej przylegający do omawianego otrzymał nazwę ul. Jana Pawła II.
|
|
|
|
|
|
|
10 lutego 2000r. Rada Miejska uchwałą nr XV/338/2000 nadała skwerowi przy kościele katedralnym pw. Św. Piotra i Pawła nazwę skweru Dessau od nazwy miasta Dessau w Niemczech (http://www.dessau.de/), które od roku 1992 związane jest partnerską współpracą z Gliwicami.
|
|
|
|
|
|
|
 |
|
|
|
|
|
|
Centralne miejsce na skwerze zajmuje rzeźba „Chłopiec z łabędziem”.
|
|
|
|
|
|
|
 |
|
|
|
|
|
|
Przedstawia ona chłopca, który jedną ręką obejmuje łabędzią szyję, a drugą przysłania sobie oczy przed światłem słonecznym. Ptak ma rozpostarte skrzydła, jakby szykował się do lotu. Monument został odlany w brązie na podstawie wykonanego w 1833 roku projektu Theodora Kalidego.
|
|
|
|
|
|
|
Łabędź jest przedstawiony w bajecznej pozie z komicznie wygiętą szyją i skierowanym w niebo dziobem, z którego niespodzianie wypuszcza strumień wody. Zaskoczony chłopiec unosi lewe ramię i podstawia dłoń pod opadający łukiem strumień. Przy słonecznej pogodzie rozbryzgi wody mienią się wszystkimi barwami tęczy tworząc iście bajeczny nastrój.
|
|
|
|
|
|
|
Polubiona zarówno przez laików jak i przez fachowców rzeźba cieszyła Kalidego tym bardziej, że w jego radości mógł jeszcze uczestniczyć ojciec, który zmarł w wieku 70 lat, 14 sierpnia 1835 roku.
|
|
|
|
|
|
|
 |
|
|
|
|
|
|
„Chłopca z łabędziem” odlał Fryderyk Kalide (prawdopodobnie najmłodszy brat Teodora, urodzony w roku 1813), zaś cyzelowaniem zajął się sam Teodor. Gotowa grupa stanęła z polecenia króla w zespole pałacowo-ogrodowym w Poczdamie na Wyspie Pawiej. Na tym nie zakończyła się sława rzeźby, bo wykonano jeszcze wiele jej odlewów w żeliwie i cynku. Wrocław i Chorzów zamówiły odlewy żeliwne, by je usytuować w eksponowanych punktach miasta, a odlewnia gliwicka dostarczała je wg swojego katalogu za 150 talarów. Jeden z odlewów zdobił m.in. park w Miechowicach. W latach pięćdziesiątych fabryka Moritza Geissa w Berlinie uzyskała prawo odlewania grupy w cynku. Rzeźba dzięki swojemu pięknu cieszyła się taką sławą, że jeszcze w roku 1851 otrzymała medal brązowy na wystawie światowej w Londynie, którą zwiedziło 6 milionów osób. Jedna rzeźba znajduje się do dzisiaj na wyspie Wight.
|
|
|
|
|
|
|
Możemy współcześnie zobaczyć kopie monumentu także w Warszawie (Ogród Saski), Legnicy i w Chorzowie, gdzie w 1870 roku umieszczono ją na jednej z miejskich fontann.
|
|
|
|
|
|
|
Niekonwencjonalna rzeźba raziła nazbyt pruderyjnych ówczesnych rajców Chorzowa i zdecydowano się ją usunąć przy okazji rozbudowy miasta. Wróciła na eksponowane miejsce dopiero na początku XX wieku.
|
|
|
|
|
|
|
Odlewy malowano czasami farbą i trudno pobieżnie ocenić, czy odlew jest z brązu, czy żeliwa.
|
|
|
|
|
|
|
 |
|
|
|
|
|
|
W Gliwicach ustawiono współczesną kopię „Chłopca z łabędziem” na śródmiejskiej fontannie w roku 1996.
|
|
|
|
|
|
|
W grudniu 2005r. nagle znikła z postumentu i fakt ten stał się powodem, dla którego Stowarzyszenie „Gliwickie Metamorfozy” z takim uporem dąży do właściwego wyeksponowania nowej kopii rzeźby i uporządkowania terenu wokół niej.
|
|
|
|
|
|
|
 |
|
|
|
|
|
|
Autorem jej jest przecież Theodor Kalide, który spoczął na Cmentarzu Hutniczym w Gliwicach. „Gliwickie Metamorfozy” od lat opiekują się tą nekropolią i restaurują jej zabytki. Dzieła Theodora Kalide muszą stać w godnym siebie miejscu.
|
|
|
|
|
|
|
Rzeźba nie została jednak wtedy skradziona, lecz sprzedana przez prawowitego właściciela (Gliwickie Zakłady Urządzeń Technicznych) nowemu nabywcy, którym potem okazało się miasto Czeladź.
|
|
|
|
|
|
|
Pod koniec 2005 roku wygasła bowiem dziesięcioletnia umowa z odlewnią. Wtedy kierownictwo GZUT zaproponowało Gliwicom zakup rzeźby za cenę 39.000zł, której miasto nie zaakceptowało.
|
|
|
|
|
|
|
Zakupiony przez Gliwice nowy odlew „Chłopca z łabędziem” stanął na swoim postumencie 27.XI.2006r.
|
|
|
|
|
|
|
 |
|
|
|
|
|
|
Rok 2007 jest znamienną datą w istnieniu skweru, albowiem rozpoczęte zostały prace remontowe i modernizacyjne całego terenu zieleńca finansowane z budżetu Gminy Gliwice.
|
|
|
|
|
|
|
 |
|
|
|
|
|
|
 |
|
|
|
|
|
|
Odwiedzającym skwer można podpowiedzieć, iż tuż za okalającym zieleniec murem znajduje się przepiękny kompleks dawnych zabudowań gliwickich w nienaruszonym jeszcze stanie. Wchodzącego na podwórze przybysza wita czytelny jeszcze napis z okresu przedwojennego: „Likor Fabrik”.
|
|
|
|
|
|
|
 |
|
|
|
|
|
|
Dziedziniec jest otoczony starą, interesującą zabudową.
|
|
|
|
|
|
|
 |
|
|
|
|
|
|
 |
 |
|
|
|
|
|
|
 |
|
|
|
|
|
|
Nieco wcześniej, spójrzmy na narożny budynek z nr 6. To kolejna perełka historyczna tego terenu.
|
|
|
|
|
|
|
 |
 |
|
|
|
|
|
|
 |
|
|
|
|
|
|
 |
 |
|
|
|
|
|
|
 |
|
|
|
|
|
|
Ciekawostką jest tu metalowy uchwyt podtrzymujący dawną linię prądową dla tramwaju kursującego w tym obszarze dzisiejszymi ulicami: Jana Pawła II – Nowy Świat – Kościuszki – Zygmunta Starego.
|
|
|
|
|
|
|
 |
 |
|
|
|
|
|
|
Warto obejrzeć skwer Dessau i całą jego okolicę, póki nieodwracalnie się nie zmieni.
|
|
|
|
|
|
|
 |
|
|
|
|
|
