Drewniany był zapewne też pierwszy ratusz, wybudowany pod koniec XIII wieku, a w połowie wieku XIV przebudowany na murowany. Zniszczony został podczas wielkiego pożaru miasta z 1601 roku. Znajdujące się w piwnicach fragmenty gotyckich fundamentów, a także ściany zewnętrzne, kryjące pod tynkiem gotycki wątek ceglany, dowodzą średniowiecznego rodowodu tej budowli. Po roku 1601 ratusz odbudowano, nadając mu efektowną formę renesansową, a wieżę zwieńczono charakterystycznym dwuprzeźroczowym hełmem. Tę postać gliwickiego ratusza można zobaczyć na obrazie z 1626 roku, przedstawiającym ówczesną panoramę miasta. Kolejne pożary zniszczyły całkowicie renesansowy wystrój budowli. 

   W życiu dawnego miasta jedną z wiodących ról odgrywał handel i związane z nim nierozłącznie poniedziałkowe targi i jarmarki. Jarmarki trwały przez kilka dni i organizowano je parokrotnie w roku. W XVII wieku Gliwice uzyskały cesarski przywilej urządzania do sześciu jarmarków rocznie, a w drugiej połowie wieku XVIII organizowano ich już osiem. Miejski handel skupiał się wyłącznie na placu targowym obok ratusza, gdzie miały swoje miejsca liczne kramy i stragany, a przede wszystkim ławy rzeźników, piekarzy, garncarzy i szewców. Do końca XVIII wieku najliczniejszy i najbogatszy cech w mieście tworzyli sukiennicy, a handel suknem był wówczas nader intratnym zajęciem.

   Jeszcze kilka słów o pięknych kamieniczkach z podcieniami otaczających plac rynkowy. Pochodzą głównie z XIX i XX wieku. W starszych domach zachowały się jeszcze sklepione piwnice. Posadowione na Starówce domy były świadkami wielu wydarzeń, choćby pobytu (noclegu) cara Rosji Aleksandra I, udającego się na kongres do Opawy, wizyty następcy tronu pruskiego Fryderyka Wilhelma czy odwiedzin wybitnych pisarzy Honoriusza Balzaka i Józefa Ignacego Kraszewskiego. W rodowej kamienicy kupieckiej rodziny Galli mieszkał przez lata John Baildon, ożeniony z Heleną Galli. W kamienicy pod nr 26 urodził się Oskar Troplowitz, znany wynalazca kremu Nivea, leukoplastra i pasty do zębów, a pod nr 18, w klasycystycznym budynku z pierwszej połowy XIX wieku, mieściła się dyrekcja zarządu dóbr koncernu Schaffgotschów.

   Każde szanujące się Stare Miasto ma swoje tajemnice i swoją legendę. Nie inaczej jest z gliwicką Starówką. Jak głosi wieść, a przekazuję ją za panem Edmundem Całką, autorem „Świata gliwickich legend” pod starym Rynkiem, także ulicami: Średnią, Grodową, Pod Murami, Plebańską, a potem placem Mickiewicza, Kozielską i dalej, przebiega sieć podziemnych korytarzy, usadowionych na różnych poziomach! Główne wejście do tego labiryntu było znane tylko rajcom miejskim i prowadziło z podziemi ratusza... Drugie zaś wejście, dostępne dla mieszkańców wobec jakiegoś szczególnego zagrożenia, usytuowane było ponoć na zapleczu najstarszej apteki gliwickiej „Pod Orłem”, położonej na rogu Rynku i ulicy Bankowej. Te tajemne podziemia mały łączyć się jakoby z dawnym klasztorem franciszkanów, mającym swe posiadłości w Starych Gliwicach, w tym oryginalny, kamienny spichlerz. Podziemne lochy wydrążyli ponoć zakonnicy i ówcześni mieszkańcy w czasie wojny trzydziestoletniej, aby dostarczać żywność ludności ze wspomnianego już klasztornego spichlerza.

   Absolutnie nie namawiam Państwa do szukania podziemnych korytarzy, ale zapraszam na zimowy spacer po Starym Mieście. Nasz gliwicki rynek najbardziej urokliwy wydaje się być właśnie teraz, zimową porą, kiedy przy wcześnie zapadającym zmierzchu pięknie wygląda podświetlony ratusz i podcienia kamieniczek, szczególnie przy blasku migających świąteczno-noworocznych dekoracji.