Dachy w zdecydowanej większości kryte słomą lub gontem. Niekiedy tylko kryto je dachówką. Wprawdzie większość miast górnośląskich posiadała w latach siedemdziesiątych XVIII w. cegielnie, ale nie wszystkich mieszczan stać było na kupno cegły i dachówki na budowę domów. Budownictwo drewniane było o wiele tańsze od murowanego, a poza tym panował w tej dziedzinie konserwatyzm. Niezbyt duży zatem popyt na cegłę i dachówkę nie zachęcał do rozbudowy starych i budowy nowych cegielni.

   Znaczne zagrożenie pożarowe stwarzały również powszechnie stosowane w budownictwie drewniane kominy. W 1742 r. rząd wydał zatem zakaz ich stawiania, polecając murować kominy z cegły. Zarządzenie to, podobnie jak i inne, nie było respektowane i trzeba je było kilkakrotnie ponawiać.

   Przy domach mieszkalnych stały często, zwłaszcza w małych miastach, zabudowania gospodarcze, stajnie, stodoły, co wielokrotnie zwiększało zagrożenie pożarowe. W obejściach przy obsłudze inwentarza żywego posługiwano się nocą - podobnie jak w domach - świecami lub nawet łuczywem (mimo zakazów ze strony władz).

   Nie było w tych czasach jeszcze zawodowych straży pożarnych, natomiast obowiązek śpieszenia do pożaru z wiadrem, konewką lub hakiem spoczywał zarówno na członkach cechów rzemieślniczych, jak i na wszystkich mieszkańcach miast. Jednakże w razie wybuchu pożaru, przy niewielkiej liczbie posiadanego sprzętu przeciwpożarowego, i to, często prymitywnego, przy ciasnej, drewnianej zabudowie miasta oraz w panujących ciemnościach (jeśli pożar wybuchł nocą) akcja gaszenia ognia dawała niewielkie efekty.

   Nierzadko trzeba było ratować przede wszystkim ludzi zaskoczonych pożarem, pozostawiając na pastwę płomieni ich dobytek ruchomy, inwentarz.

   Najważniejsza jednak była sprawna organizacja podczas gaszenia pożaru. Spoczywała ona głównie na cechach, którym przydzielono szczegółowe zadania zawarte w skomplikowanym regulaminie z ponad 50-ma paragrafami.  

   Każdy właściciel domu zobowiązany był posiadać latem pojemnik z wodą pod rynną, pojemnik z wodą na strychu oraz przed wejściem do domu. W czasie pożaru należało z wrzaskiem zawiadomić sąsiadów i tak kolejno, aż całe miasto wyległo do pomocy. Ważną rolę do spełnienia miał stróż nocny, zobowiązany do całonocnej kontroli miasta.

   Członkowie cechu mieli spieszyć ze sprzętem gaśniczym do pożaru oraz do ratusza, aby zaopatrzyć się w miejski sprzęt. Cech kowali miał za zadanie doprowadzić sikawkę kołową do pożaru i przekazać ją mistrzowi sikawkowemu. Bywało, że nie czekano na zaprzęg konny, o ile jeszcze nie zdążył przybyć i pieszo ruszyli z tym wehikułem przez miasto.

   Rzeźników zobowiązano do czerpania wody ze zbiornika w Rynku oraz ze studni leżącej najbliżej pożaru, zaś szewcy musieli ją dostarczyć na miejsce pożaru. Część piekarzy zobowiązano do udzielenia wszelkiej pomocy pogorzelcom, zaś pozostałych zobowiązano do przechowania uratowanego mienia.

   O porządek na miejscu pożaru dbali krawcy. W razie zagrożenia pożarem Ratusza, była wyznaczona specjalna ekipa garncarzy, którym przewodził notariusz. Ich zadaniem było ratowanie dokumentów oraz depozytów. Do akcji gaśniczej zobowiązano także mieszkańców przedmieścia, którzy zaopatrzeni w sprzęt stali do dyspozycji komenderujących, gotowi do pomocy.

   Zdarzało się, gdy żywioł wziął górę nad wysiłkami ugaszenia ognia i zdecydowano się na szybkie zburzenie sąsiedniego czy sąsiednich domów. Wtedy właśnie wkraczali do akcji ludzie z przedmieść, którzy hakami i siekierami "w dwa pacierze" zrównali teren z ziemią.

Napis na tej starej widokówce głosi :

”Bogu na  chwałę, ludziom na ratunek”

Twórcami Towarzystwa byli: Kupiec Louis Pollak, zegarmistrz Th. Wlaslowski, H.Wlaslowitz,  A.Huldschiner, mistrz ślusarski Carl Jellin,  M.Wohlauer,  Th. Kandziora,  Niegel i S.Troplowitz. 

Po ogłoszeniu 26 czerwca tego roku wezwania do mieszkańców, do Towarzystwa przystąpiły następujące osoby:

Restauratorzy - Isaak Birawer i Uyma, księgarze - J.Blumenreich,  J.Fraenkel,  Leo Blumenreich,  spedytor L. Bohm, kupcy - L.Brenner,  J.Edler,  L.M.Hahn, J.Huldschiner  J.HaIbig,  Moritz Hamburger, F.W.Lubowski,  H.Langer,  Prauss, S.Schlesinger,  Speyer,  J.Wetz,  P.Birawer,  W. Rosenbaum, pracownik sądu Felix, sekretarz prokuratury Fuchs, drukarze Frankowski i Rotz,  tapeciarz F.Gross, mistrz odlewniczy Jakob, cukiernik Jung, mistrz budowlany W.Jellin, rekawicznicy - Kaluza, Stiler i Riesenfeld,  mistrz pilnikarz Pokorny, mistrz kowalski Reissner, litografowie Sander i Strahlenbrecker, mistrz ciesielski Traufeld oraz mistrz murarski Troplowitz.

1870 rok - opublikowano nowy regulamin przeciwpożarowy w miejsce regulaminu z 1858 roku. Ważniejsze punkty tego regulaminu są następujące:

1. Zobowiązuje się wszystkich mężczyzn w wieku 21-50 lat do udziału w akcjach pożarniczych oraz w ćwiczeniach straży.

2.Zwolnieni od obowiązku w ćwiczeniach i akcjach straży są urzędnicy miasta, wojskowi, duchowni i osoby związane z kościołem oraz lekarze i nauczyciele.

3. Z obowiązku udziału w akcjach straży pożarnej można się wykupić, wpłacając do kasy miejskiej 2 talary rocznie.

4. Każdy właściciel domu winien mieć w pogotowiu strażackim wymieniony już w poprzednich regulaminach sprzęt oraz latarnię ze szkłem odrutowanym.

6.Mieszkańcy domów w pobliżu pożaru w nocy powinni oświetlić swoje okna.

12. Osoby które nie są bezpośrednio dotknięte pożarem i nie należące do ekip gaśniczych, winny trzymać się z daleka od tego miejsca.

13. Osoby nie podporządkujące się regulaminowi będą karane grzywną w wysokości 1-3 talarów, zaś w razie niemożności zapłacenia grzywny, więzieniem.

1877 - W tym roku pod nadzorem dyrektora pożarniczego, mistrza budowlanego Hieronymusa dokonano prób z nowym modelem maski przeciwgazowej autorów Loeba i Strassera z Berlina. W zamkniętym pomieszczeniu w którym wytworzono gęsty dym różnego pochodzenia, umieszczono strażaka z maską, który po 15 minutach wyszedł bez najmniejszego uszczerbku. Próbę powtórzono z grupą strażaków także w dłuższym czasie.

Powietrze dociera przez maskę do płuc przez filtr wypełniony popiołem i nawilżoną gliceryną warstwą bawełny. W wytworzonym gęstym i ostrym dymie, bez maski nikt nie wytrzymał nawet jednej minuty. Sprzęt ten okazałby się w czasie akcji bardzo przydatny.

1898 - Władze oddały do użytku 10 października  nową remizę strażacką. Przeprowadzka do nowej remizy, rozbudowanej potem przez następcę Kelma i Wilhelma Kranza, odbyło się niezwykle uroczyście.

Oddano jednocześnie starą remizę zbudowaną w 1872 roku która została zburzona, gdyż ustąpiła przygotowanej budowie kościoła św. Piotra i Pawła

1901 -  Zbudowano wreszcie na terenie remizy wieżę ćwiczebną. Przeprowadzono w tym roku na niej 12 ćwiczeń.

1907 - zakończono prace przy budowie remizy. Stało tam m.in. 40 miejskich koni. W budynku straży umieszczono także zakład oczyszczania miasta oraz biura i warsztaty kanalizacji miejskiej. Ponadto, przed budynkiem remizy istniała waga miejska dla furmanek. Była to waga wozowa, na której można było zważyć cala furmankę przed i po załadunku, żeby stwierdzić, ile towaru załadowano. Waga ta służyła ludności jeszcze w latach 30-tych. Była tu też kuźnia oraz warsztat kołodziejski.

   Na uwagę zasługują dwa reflektory, dwie małe lampy oraz reflektor z 25-metrowym kablem i statywem, aby miejsce pożaru oświetlić także z niedostępnego dla reflektorów na samochodzie. Silnik samochodu miał 4 cylindry o mocy 60 koni. Jego uruchomienie następuje przy pomocy elektrycznego zapłonu. Spala on przy pełnej mocy około 15 litrów paliwa, rozwija szybkość 45 km/h.

  Szczególna jest tu wysoko wydajna pompa firmy Erhardt Schmer z Saarbricken. Jej wydajność wynosi  500-2000 l/min przy 9-6 atm. Była ona w stanie pobierać wodę z głębokości do 8 m. Wóz ten dysponuje pojemnikiem na wodę w ilości 350 litrów, aby natychmiast działać wodą na ogień, aż podłączona zostanie woda z  hydrantów. Na samochodzie znajdują się specjalne miejsca w których przechowywane są węże strażackie oraz inny sprzęt gaśniczy. Podkreślić należy fakt, iż podczas akcji gaszenia w porze zimowej, gazy spalinowe z silnika kierowane są w zamkniętym obwodzie wokół pojemnika z wodą, aby zapobiec jej zamarzaniu. Węże na wyposażeniu sikawki w ilości około 100 m, mają średnicę 44 i 75 mm.

   Umieszczone są na rolkach z boku wozu oraz na specjalnej przyczepie przyłączonej do wozu sikawki. W czasie akcji sikawka jest w stanie pracować jednocześnie z 6-ma sikawkami. 

Gliwice otrzymały w tym roku status Straży Zawodowej.

   Po wyprowadzeniu się z budynku straży żłobka z początkiem lat 30-ch, w przebudowanych tam pomieszczeniach urządzono mieszkania. Odtąd 8 rodzin strażackich mieszkało w owym byłym żłobku oraz 4 rodziny w starej remizie.

   W dyżurce straży pożarnej czynnych było przez 24 godziny dwóch telegrafistów. Nie należeli jednak do straży pożarnej, a byli pracownikami magistratu.

1926 - w tym roku połączyły się OSP i Ochotnicza Kolumna Ratownicza której członkom zainstalowano w ich mieszkaniach, podobnie jak strażakom systemy alarmowe, aby mogli szybko i wspólnie wyruszyć do akcji.

Również w samym mieście zbudowano specjalne sygnalizatory pożarowe dla ludności.

1926 - Ponowiono apel do władz miasta, aby strażacy mogli po akcjach bezpłatnie korzystać z kąpieli w miejskiej łaźni.

Utworzono kapelę strażacką która  liczy 20 członków. Na jej czele stanął mistrz muzyki Peckmann. Strażacy czynnie uczestniczyli też w różnego rodzaju zawodach sportowych i sprawnościowych.

1938 - Wraz z przejęciem władzy przez nacjonalistów, doszło i w Gliwicach do dużych zmian strukturalnych w tej instytucji.

Prowadzona była odtąd jeszcze bardziej na wzór wojskowo-policyjny.

Powojenne losy tej ważnej organizacji ratowniczej miasta przebiegały równie burzliwie jak jej poprzedniczki, a to za sprawą ognia który bezustannie zagraża człowiekowi.

Już w latach 1927-33 Górnośląskie Regionalne Towarzystwo Ubezpieczeń od Ognia" przeprowadziło statystykę przyczyn pożarów, a te wciąż są aktualne.

podpisy pod słupkami od lewej:

1. uderzenie pioruna

2. zapalenie samorzutne (np. niektóre substancje chemiczne ulegają w wyższych temperaturach samozapłonowi)

3. eksplozja (wybuch)

4. lecące iskry (np. iskry przenoszone przez wiatr)

5. wadliwie instalacje w budynkach (np. elektryczne, gazowe)

6. urządzenia elektroenergetyczne (np. transformatory)

7. lekkomyślność

8. inne przyczyny

9. umyślne podpalenie

10. nieustalone