Gliwickie Metamorfozy

Gliwickie (i nie tylko) wieże ciśnień

Tekst: Dariusz Walerjański

skrót

www.gliwiczanie.pl gliwickie_metamorfozy@op.pl  

   Na terenie województwa śląskiego zachowało się około 130 różnych stylowo wież wodnych będących zabytkami techniki wodociągowej pochodzących z lat 1857–1941. Należały one do systemu miejskich, przemysłowych, kolejowych i prywatnych sieci wodociągowych, których zadaniem było stworzenie wysokiego stałego ciśnienia oraz gromadzenie zapasów wody.
       
   Jedenaście zachowanych gliwickich wież możemy podzielić na trzy kategorie : wieże przemysłowe, kolejowe i miejskie. 
       
   Najstarsza wieża ciśnień związana z komunalnymi wodociągami znajduje się przy ul. Leśnej, w pobliżu stadionu zbudowana w 1894 r.
       

   Druga bardzo interesująca pod względem architektonicznym i konstrukcyjnym wieża wodna znajduje się na niewielkim wzniesieniu przy ul. Sobieskiego 2. Wybudowano ją w 1918 r. 

   Na terenie miasta Gliwic oprócz wyżej wymienionych wież, znajdują się jeszcze 3  które należą do systemu wież wodnych kolejowych, przy ul. Towarowej ,  ul. Kolberga  i  ul. św. St Kostki
   Również warto wspomnieć o dwóch dosyć nietypowych  w swym wyglądzie wieżach wodnych. Pierwsza z nich znajduje się w zabytkowym dawnym budynku cechowni kopalni KWK „Gliwice” wybudowanym ok. 1916 r.  Druga z wież o nietypowej formie znajduje się na terenie  Zakładu Mechanicznego Bumar Łabędy. Swoim zewnętrznym wyglądem  przypomina  prostokątny budynek biurowy.

   Ciekawa wieża zachowała się w dzielnicy Ostropa. Należała ona do systemu miejskich wodociągów. 

    Wieża na terenie leśnym w pobliżu kopalni „Sośnica” –  to monumentalna wieża przemysłowa o nietradycyjnym kształcie na planie koła.

    Nieduża  wieża żelbetowa z punktem obserwacyjnym na szczycie znajduje się na terenie Huty 1 Maja.

 

 

Urządzenia wodne na starej fotografii

 

Nasze eksploracje :

 

 

 

21 sierpnia 2004  

ul. Kolberga

14 września 2004 

Sośnica

16 października 2004 

ul. Sobieskiego

23 października 2004 

ul. Leśna (Poniatowskiego)

6 listopada 2004 

Huta 1.maja

20 listopada 2004

Ostropa

26 listopada 2004

Kopalnia "Gliwice"

29 czerwca 2005 

ul. Chorzowska

19 maja 2006

ul. św. St. Kostki

Poza Gliwicami :

 

 

Brynek - wieża w zespole pałacowym

26 kwietnia 2009

Zabrze - wieża przy szpitalu

 

 

 

 

       
Te wieże jeszcze na nas czekają:
Zabrze - wieża huty Donnersmarcka Zabrze - miejska wieża ciśnień Toszek
       
  ...a ta nie doczekała:    
       
Zabrze - wieża zakładów Deichsel