| |
|
|
|
|
Żerniki zajmują teren od lasu łabędzkiego do granic
Maciejowa. Wieś otrzymała w 1278 roku prawo magdeburskie i od początku
była ściśle związana z Gliwicami – połowa ziem była w rękach
prywatnych, a połowa należała do miasta. Najstarsze zapisy mówią
o nazwie: Sirnik, Syrdnik i dopiero na końcu Zernik.
Nazwa Żerniki wzięła się prawdopodobnie z tego iż u początków
była to wieś służebna a jej mieszkańcy "żerdnicy"
zajmowali się przygotowaniem, transportem żerdzi i rozbijania namiotów
dla podróżującego władcy lub jego urzędników.
|
|
|
|
|
|
|
 |
|
| |
|
|
|
|
 |
|
|
|
|
|
|
|
Po epidemii cholery w latach 1632–1633 i 1644, opustoszałe
ziemie włączono do dóbr szlacheckich. W 1836 roku grunta te
zakupiła Antonia von Gröling.
Antonia wraz z mężem Albertem, zamieszkiwali
w pałacu w Szałszy. Za ich czasów rozpoczęto wielkie prace
nad osuszeniem okolicznych bagien. Po ich śmierci właścicielem
dóbr w 1860 roku stał się ich syn Wiktor, służący wówczas
w stopniu porucznika w I szwadronie ułanów w Gliwicach. W
1877 wybudował na miejscu wcześniejszego nowy pałac
w tzw stylu Tudorów. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Przedstawiciele tego rodu spoczywają na małym przykościelnym
cmentarzu w Szałszy |
|
|
| |
|
|
|
|
9 marca 1834 w Żernikach wybuchł wielki pożar, który
strawił stodoły, owczarnię i spichlerz należące do majątku
oraz 21 domów mieszkańców i liczne zabudowania gospodarskie. |
|
| |
|
|
|
|
Początkowo dzieci z Żernik i Czekanowa chodziły do szkoły
w Szałszy, gdy liczba dzieci znacznie wzrosła, w 1851 roku
zakupiono parcelę i w 1856 wybudowano dużą szkołę oraz
niewielki domek z mieszkaniem. W 1894 roku w tej szkole uczyło się
236 uczniów. Szkołę tę ukończył
Emanuel
Czmok, znany przyrodnik i folklorysta.
|
|
| |
|
|
|
|
Podczas pierwszej wojny światowej
wielu biorących udział w działaniach wojennych mieszkańców
poległo. Poświęcono im pomnik. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Na zmianę oblicza Żernik wpłynęło włączenie tej gminy
do miasta w 1927 roku. Zamieszkało tu wielu górników z kopalń
Zabrza i Gliwic. Na terenach wykupionych również od Grölingów powstało w 1935 roku według projektu architekta Meyera
wzorcowe osiedle robotnicze (147 domków w sześciu typach), z
domami zaopatrzonymi w elektryczność i bieżącą wodę. Przy każdym
domu stworzono możliwość hodowli drobnej zwierzyny domowej.
Zbudowano
wtedy również nową, 8-klasową szkołę i dom gminny.
|
|
|
|
|
|
|
 |
|
|
|
|
|
|
 |
|
|
|
|
|
|
 |
|
|
|
|
|
|
W 1930 roku Wiktor von
Gröling młodszy, sprzedał
gminie teren
pod budowę kościoła katolickiego w Żernikach. Dawną stodołę
dworską przebudowano na świątynię, a budynek spichlerza
przystosowano na plebanię. Autorem projektu przebudowy był
miejscowy mistrz budowlany Nawrat. Z powodów finansowych odstąpiono
wtedy od projektu, który przewidywał budowę dzwonnicy. Większość
wyposażenia kościoła, w tym witraże pochodziły z darów mieszkańców
Żernik. Uroczystego poświęcenia kościoła dokonał 6 września
1931 roku kardynał Bertram. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
 |
|
|
|
|
|
|
 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Dzwonnica zbudowana w 2006 roku
|
|
|
|
|
|
|
Na terenie parafii przy moście nad potokiem znajduje się
przydrożna kaplica poświęcona św. Janowi Nepomucenowi, niestety
figurę niedawno skradziono. Została ona wybudowana w miejscu,
gdzie w okresie wojny 30-letniej chowano w masowym grobie zmarłych
na cholerę. W XIX wieku Żerniki ponownie nawiedziła wielka
zaraza. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
| |
|
|
|
| |
|
|
|
|
|
|
| |
|
|
|
| |
Legendy,
podania, bajki....
|
|
| |
|
|
|
